Geometric Dimensioning and Tolerancing (GD&T
GD&T یک زبان بین المللی
تلرانسهای هندسی و ابعادی یک زبان بین المللی است که برای معرفی
دقیق یک قطعه بکار برده میشود.
این زبان شامل: علائم ؛ قوانین و تعاریفی است که تلرانسهای
ابعاد؛ فرم؛ راستا و موقعیت فیچرهای یک قطعه را توضیح میدهد. تلرانسهای هندسی یک
زبان صحیح است که طراح توسط آن قادر است ”آنچیزی که منظورش میباشد“ در نقشه بیان
کند؛ بنابراین طرحهای تولیدی بهبود می یابد.این علائم بحث و جدال؛ حدس زدن در کار؛
فرضیات در تمامی فرآیندهای تولید و بازرسی را کاهش میدهد و ارتباط صحیح بین بخشهای
طراحی؛ تولید و کنترل (آزمایشگاه) را برقرار می سازد. اگر تلرانسهای هندسی بدرستی
اعمال شود؛ تولید قطعات اقتصادی تر بوده و بازده بیشتری خواهد داشت.
نقشه مهندسی چیست ؟
یک نقشه مهندسی عبارتست از مدرکی که تعریف دقیق از قطعهای را
انتقال میدهد . به عبارت بهتر نقشه های مهندسی مدارک قانونی هستند بنابراین باید
دقیق و رسمی باشند ، نقشه های ضعیف باعث اشتباه در تولید و مضاعف شدن هزینه های
تولید و زمان تحویل قطعه میشود. بایستی دقت داشت که هر نقشه مهندسی شامل چه مواردی
می شود. بطور کلی هر نقشه مهندسی شامل موارد زیر می باشد :
هندسه قطعه ( شکل ، اندازه و فرم قطعه)
اندازههای عملکردی
تلرانسهای مجاز برای هر عملکرد خاص
ماده ، عملیات حرارتی ، پوششها و …
اطلاعات اسنادی قطعه ( شماره فنی ، بازنگری و …)
برای ادامه مطلب به نظرم می رسد که برخی از کلمات و مفاهیم
بایستی بیشتر مورد بحث قرار گیرند.
بعد Dimension :
عبارتست از یک مشخصه هندسی قطعه مانند: طول ، قطر ، زاویه و …
اندازه Size :
مقدار عددی که برای هر بعد تعریف میشود. مطلبی که قابل ذکر است
این است که نقشه خوب نقشهای است که برای تمام ابعاد قطعه اندازههایی بطور مستقیم
یا غیر مستقیم قابل استنتاج باشد.
اندازه حقیقی Real size :
اندازه حقیقی یک بعد عبارتست از مقداری که تحت شرایط استاندارد
و بدون خطا روی یک قطعه اندازهگیری میشود و اندازه حقیقی تعیین ناپذیر است.
اندازه واقعی Actual size :
اندازه واقعی یک بعد عبارتست از اندازه ای که تولید شده است و
قابل اندازهگیری و دسترسی است و اندازه واقعی تعیین پذیر است.
اندازه اسمی Nominal size :
nیک تعریف کلی اندازه است که برای دسته بندی و گروه بندی
(استاندارد کردن) بعضی از قطعات استفاده میشود.
اندازه طراحی Design size :
اندازه ایست که در مورد آن تلرانس داده شده است.
اندازه مطلق Basic size :
اندازهایست که تئوریک بوده و از آن اندازههای حدی برای آن بعد
حاصل شده است.(اندازهای که تلرانس به آن اعمال نمیشود و در نقشه به عنوان اندازه
مطلق تلقی میشود)
اندازه محلی Local size :
اندازهایست که بعداز ساخت قطعه از نقاط نظیر به نظیر سطح آن
حاصل شده است.
انحراف Deviation :
تفاوت بین اندازه مطلق (خط صفر) یک بعد و ماکزیمم یا مینیمم
تلرانس آن بعد میباشد
تلرانس Tolerance :
عبارتست از مقدار مجاز تغییرات یک اندازه و برابراست با تفاوت
حداکثر و حداقل تعریف شده.
برای توضیحات بیشتر با شماره تلفن زیر تماس بگیرید:
09126604171
09380213985
Alireza.shahbazkia@gmail.com
